11.09.2020 Tarihte Bugün- 11 Eylül;

[Akif Er]

11.09.2020 Tarihte Bugün- 11 Eylül;

1526		Macaristan'da Budin fethedildi.
1853		Elektrikli telgraf ilk kez kullanıldı.
1855		Osmanlı orduları, müttefikleriyle beraber Sivastopol'a girdi.
1919		Sivas Kongresi’nin 8.Umumi Toplantısında 'İrade-i Milliye' adıyla bir gazetenin çıkarılmasına karar verildi.
1919		CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti, Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu.
1919		Amerikan Deniz Piyadeleri Honduras'ı işgal etti.
1922		Bursa ilinin kurtuluşu.
1923		Mustafa Kemal, Halk Fırkası Başkanlığı'na seçildi.
1926		Ankara otomatik telefon santrali işletmeye açıldı.
1941		Van Gölü ve çevresinde deprem: 194 kişi öldü, 36 köy tamamen yıkıldı.
1944		Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı.
1948		Pakistan Devlet Başkanı Muhammed Ali Cinnah öldü.
1954		Ankara'da Kıbrıs Türktür Komitesi kuruldu.
1957		Ankara'da sağanak yağış sele yol açtı; Bent Deresi taştı. 133 kişi sele kapılarak öldü.
1970		Sovyetler Birliği liderlerinden Nikita Kruşçev öldü.
1973		Şili'nin ilk sosyalist Başkanı Salvador Allende, Augusto Pinochet önderliğindeki ordu tarafından devrildi. Darbe sırasında Allende öldü. İktidarı ele geçiren junta tarafından intihar ettiği açıklanmış olsa da öldürüldüğüne dair ciddi şüpheler vardır.
1980		Şili'de yapılan referandumda, General Augusto Pinochet'nin görev süresi 8 yıl uzatıldı.
1992		TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı) Hayrettin Karaca ve Nihat Gökyiğit tarafından kuruluyor.
1994		Devrimci-Sol örgütünün firari lideri Dursun Karataş, Fransa'da yakalandı.
1994		İstanbul DGM, Cumhuriyet gazetesini kapattı. Gazetenin terörle mücadele yasasına aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü.
1996		Eski Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir'in üç kadın Avrupalı parlamentere "fahişe" demesiyle ilgili yargılama sonuçlandı. Gökdemir 500 milyon lira tazminat ödemeye mahkûm oldu.
2001		ABD'de terör eylemler: 2.976 kişi öldü, 6.291 kişi de yaralandı. 11 Eylül olayları Afganistan'ın işgaline bahane oldu.
2010		2010 Dünya Basketbol Şampiyonası Yarı Final Maçında Türkiye Sırbistan'ı 83-82 yenerek finale yükseldi.
2012		İstanbul Gazi Polis Merkezinde patlama meydana geldi, bir polis yaşamını yitirdi, dört polis ve dört vatandaş yaralandı, patlamayı DHKP-C üstlendi.

Tarihte Bugün Doğanlar (11 Eylül);

1743		Nikolaj Abraham Abildgaard, Danimarkalı ressam (ö. 1809)
1862		O. Henry, ABD'li öykü yazarı (ö. 1910)
1885		D. H. Lawrence, İngiliz yazar
1935		Arvo Part, Estonyalı besteci
1940		Brian De Palma, ABD'li film yönetmeni
1945		Franz Beckenbauer, Alman futbolcu
1957		Brad Bird, ABD'li sinema yönetmeni, animatör ve yapımcı
1958		Roxann Dawson, ABD'li oyuncu ve yönetmen
1961		Virginia Madsen, ABD'li oyuncu
1964		Victor Wooten, ABD'li müzisyen
1965		Beşşar Esed, Suriye devlet başkanı
1965		Moby, ABD'li müzisyen
1967		Harry Connick, Jr., ABD'li müzisyen ve oyuncu
1968		Slaven Bilić, Hırvat futbolcu
1969		Gidget Gein, ABD'li müzisyen
1977		Ludacris, ABD'li müzisyen
1978		Dejan Stanković, Sırp futbolcu
1979		David Pizarro, Şilili futbolcu
1981		Özlem Türay, Türk tiyatro oyuncusu
1981		Andrea Dossena, İtalyan futbolcu
1982		Elvan Abeylegesse, Etiyopya asıllı Türk atlet
1957		Han Uluyev, Ünlü türkmen siyasetçi

Tarihte Bugün Ölenler (11 Eylül);

1931		Ömer Muhtar Libya'lı kahraman direnişçi
1937		Nazmi Ziya Güran, Türk ressam
1948		Muhammed Ali Cinnah, Pakistan'ın kurucusu (d. 1876)
1971		Nikita Kruşçev, Sovyet devlet adamı (d. 1894)
1973		Salvador Allende, Şili devlet başkanı (darbe sonucu parlamentoda öldürüldü) (d. 1908)
1982		Faruk Güvenç Türk müzik eleştirmeni
1994		Jessica Tandy, ABD'li aktris (d. 1909)
2000		Ergun Köknar, Türk gazeteci (d. 1934)
2003		Anna Lindh, İsveçli siyasetçi (d. 1957)
2003		John Ritter, ABD'li aktör (d. 1948)
2006		Joachim Fest, Alman yazar (d. 1926)
2007		Cem Gürdap, Türk sinema oyuncusu

Bursa’nın fethi, Osman Bey 1308 yılında Bizans tekfurlarının birleşmiş ordularını Dimboz/Erdoğan köyü yakınlarında perişan edince, Bursa önlerine gelmişti. Bu tarihten sonra Bursa’yı kuşatarak gözlemek amacıyla biri Kükürtlü Hamamı karşısında, Ak Timur’u komutasında, diğeri eski Mollaarap Okulu yerinde, Balaban Bey komutasında iki kule yaptırmıştı. Bursa’nın arkasını güvenlik altına almak için 1325 yılında Orhaneli Kalesi fethedilince tekfur çaresiz kaldı. 6 Nisan

1326 tarihinde Bursa’yı Orhan Bey’e teslim etti. Böylece Bursa, bir bakıma kılıçla değil, “vire” olarak anılan biçimde teslim yoluyla Türklerin eline geçmiş oldu.

O dönemlerde top ve tüfek olmadığından kaleleri düşürmek için kullanılan en önemli savaş taktiği kaleleri kuleler vasıtasıyla gözetim altına tutarak giriş ve çıkışı engellemekti. Böylece kale halkını aç bırakarak, suyunu keserek kentler kan dökmeden ele geçiriliyordu. Bursa’nın ele geçirilmesinde de “vire” denilen bu metot uygulanmış, aç ve susuz kalan halk tekfura karşı ayaklanmış ve şehir kan dökülmeden Osmanlılara teslim edilmişti.

Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Bey’in oğlu ve devletin ikinci sultanı Orhan Bey, 1320 yılında babasının vekili oldu. 1321 yılında Mudanya’yı, 6 Nisan 1326 tarihinde ise Bursa’yı fethederek 1324 yılında tahta geçti. Bizans ordularını 1329 yılında İstanbul yakınlarında Pelekanon’da yendi. 1331 yılında İznik’i teslim alan Orhan Gazi Osmanlıların başkentini 5 yıl süre ile İznik’e taşıdı.

1353’te Bizans’taki iç karışıklıklardan faydalanan Orhan Gazi, Gelibolu’da Çimpe kalesini aldı. Gelibolu’ya geçip tüm Marmara kıyıları ile Tekirdağ’ı ele geçirdi. Devletin temellerini oluşturan ilk yasal düzenlemeleri yaptı. Orduyu düzenledi. Vergi yasaları getirdi. İlk kez kendi adına para bastırdı. Bilecik tekfurunun kızı Nilüfer Hatun ile Asporça ve Bizans İmparatoriçesi Thedora’yı eş olarak alan Orhan Gazi, kentte hızlı bir imar çalışması başlatarak sur dışına taşan kentin çekirdeğini oluşturan cami, hamam, köprü, çeşme, darphane, medrese gibi birçok anıtsal eseri yaptırdı.

Orhan Gazi 1360 yılında yaşamını yitirdi. O da Tophane’ye, babasının yanına gömüldü.


Birinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmişti. 1920 yılında Yunanlılar önce İzmir ve çevresini ardından 2 Temmuz 1920 tarihinde Mustafakemalpaşa ve Karacabey’i işgal ettiler. 6 Temmuz’da ise Gemlik İngilizler tarafından işgal edildi.

Bursa’da, Osmanlı döneminden sonra en büyük acı Yunan işgali ile yaşandı. Ankara’daki TBMM kürsüsü üzerine, Bursa düşman işgalinden kurtuluncaya kadar kalmak üzere siyah bir örtü örtüldü.

O zor yıllarda Bursa’da yaşayanların neredeyse üçte biri gayrimüslim olduğu için bazı Bursalılar silahını alıp dağlara çıkmıştı. Kentte kalanlar ise, Kuvvay-ı Milliye için istihbarat çalışmaları yapmıştı. Yunanlıların Osman Gazi türbesine hakarette bulunmaları Bursalıların işgalcilere karşı daha da kinlenmesine sebep oldu. Bursa, 2 yıl, 2 ay 2 günlük işgalden sonra 11 Eylül 1922 günü kurtarıldı. Yunan askerlerinin şehirden çekilmesinde, Türk ordusunun olduğu kadar, silahlı milislerin de katkısı büyük olmuştur.