14.06.2020 Tarihte Bugün- 14 Haziran;

[Ahmet Alparslan]

14.06.2020 Tarihte Bugün- 14 Haziran;

1736		Charles-Augustin de Coulomb. Atom reaksiyonlarındaki temel kuvvetlerden biri olan Coulomb kuvvetini formüle edişiyle bilinen Fransız fizikçinin buluşu kendi adıyla anılır.
1777		Yıldızları ve şeritleri olan ilk ABD bayrağı Kongre tarafından Amerika Birleşik Devletleri bayrağı olarak kabul edildi.(Önceki bayrakta yıldızların olduğu bölümde İngiltere bayrağının renkleri bulunuyordu)
1789		Darıdan damıtılarak yapılan ilk Viski Amerikalı din adamı, vaiz Elijah Craig tarafından üretildi. Bu tür viskiye Bourbon adı verildi, çünkü bu din adamı Kentucky'nin Bourbon ilçesinde yaşıyordu.
1823		Pyotr Lavrov (Lavroviç). Rus sosyalist düşünür Lavrov'un düşünceleri 19. yüzyılın ikinci yarısı boyunca Rus devrimci hareketlerine teorik temel sağlamıştı.
1839		Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın ilk nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.
1895		José Carlos Mariátegui. Perulu siyasal önder ve yazar Mariategui, Marksist tarihsel maddeciliği Peru'nun toplumsal çözümlemesine uygulayan ilk aydındı.
1900		Hawaii Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı.
1909		Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin ilk yasa olan İçtimaatı Umumiye Kanunu kabul edildi.
1920		Milli Aşireti ayaklanması başladı.
1923		Kadınlar Halk Fırkası kuruldu.
1925		Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk şeker fabrikası, Alpullu'da üretime başladı.
1925		İzmirde Göztepe takımı kuruldu.
1926		Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya İzmir'de suikastta bulunulacağı haber alındı. Suikast girişimini, Giritli Şevki, Vali Kazım Dirik'e ihbar etti. Suikast girişimi failleri Ziya Hurşit ve arkadaşları tutuklandı.
1926		Brezilya, Milletler Cemiyeti'nden ayrıldı.
1930		Askeri Yargıtay kuruldu.
1935		Etibank Genel Müdürlüğü kuruldu.
1935		Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi kurulmasına ilişkin yasa, TBMM'de kabul edildi.
1937		Hatay'ın bağımsızlığı TBMM'de onaylandı.
1940		Alman birlikleri Paris’e girdiler.
1949		Vietnam Devleti kuruldu.
1951		İlk ticari bilgisayar olan UNIVAC I tanıtıldı ve ilk makine "ABD Nüfus Müdürlüğü" ne tahsis edildi. (İkincisini Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri alacaktır)
1952		İlk nükleer denizaltı olan USS Nautilus'un omurgası kızağa kondu.
1964		Nelson Mandela ömür boyu hapse mahkûm edildi.
1966		Vatikan, index librorum prohibitum adı verilen yasaklı kitaplar listesini yürürlükten kaldırdığını duyurdu. Liste ilk kez 1557'de oluşturulmuştu.
1977		Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, hükümet kurma görevini CHP genel başkanı Bülent Ecevit'e verdi.
1982		Arjantin güçleri, Falkland Adaları'nda İngiliz birliklerine teslim oldu.
1985		Fransa, Almanya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg, Schengen Antlaşması'nı imzaladılar.
1989		Kapalı yerlerde sigara içilmesi ile sigara reklamı ve kampanyası yasaklandı.
2000		İtalya'da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye getirildi
2001		Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın 1996'da oluşturdukları Şanghay Beşlisi adlı yapılanmaya Özbekistan'ın da katılmasıyla Şanghay İşbirliği Örgütü kuruldu.
2009		İran'da cumhurbaşkanlığı seçimi ardından çıkan olaylarda protestocuların üzerine ateş açıldı, yaklaşık 170 kişi tutuklandı.

Tarihte Bugün Doğanlar (14 Haziran);

1736		Charles Augustin de Coulomb, Fransız fizikçi (ö. 1806)
1899		Yasunari Kavabata, Japon yazar (ö. 1972)
1928		Ernesto Che Guevara, Arjantinli devrimci (ö. 1967)
1959		Marcus Miller, Bas gitarcı ve caz müzisyeni
1969		Michael Gerber, ABD' li yazar
1971		Giancarlo Judica Cordiglia, İtalyan oyuncu, yönetmen
1972		Matthias Ettrich, Alman bilgisayar mühendisi
1976		Massimo Oddo, İtalyan World Cup- ve Champions League-kazanan Futbolcu.
1978		Diablo Cody, Oscar sahibi ABD'li senaryo yazarı
1981		Elano Blumer, Brezilyalı futbolcu

Tarihte Bugün Ölenler (14 Haziran);

1920		Max Weber, Alman sosyolog (d. 1864)
1926		Mary Cassatt, ABD'li ressam (d. 1844)
1928		Emmeline Pankhurst, İngiliz kadın hakları savunucusu (d. 1857)
1936		Maksim Gorki, yazar (d. 1868)
1968		Salvatore Quasimodo, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İtalyan yazar, şair (d. 1901)
1986		Jorge Luis Borges, Arjantinli şair (d. 1899)
1991		Peggy Ashcroft, İngiliz aktris (d. 1907)
1994		Henry Mancini, besteci (d. 1924)
1995		Roger Zelazny, Polonyalı-Amerikalı yazar (d. 1937)
2007		Kurt Waldheim, Avusturyalı politikacı ve devlet adamı (d. 1918)
2008		Avni Anıl, Türk Bestekar (d. 1928)

İnsanoğlunun ilk zamanlar ihtiyaçları basit ve azdı. Zaman geçtikçe nüfusun artması ihtiyaçlarında artmasına sebep oldu. Bu ihtiyaçlarını karşılamak için değişik alanlarda değişik araçlar geliştirdi.
Bu ihtiyaçlarından hesap ile ilgili olan kısmını ilk başlarda parmak hesabı ile, parmak hesabının yeterli olmadığı yerlerde de çakıl taşlarını kullanarak karşılamaya çalıştı.
Hesap ile ilgili ihtiyaçlar ekonominin hızla gelişmesi ve yerleşik hayata geçilmesiyle beraber iyice arttı. Birçok farklı yaklaşım ve kuram ortaya atıldı ve günümüz bilgisayar teknolojisinin temelleri atılmaya başlamış oldu.
ABACUS
Hesap işlemleri için kullanılan aygıtları bilgisayarın ilk temelleri olarak kabul edersek Abacus İlk bilgisayardır diyebiliriz.
Bu hesaplayıcının M.Ö 1000 yıllarında Çinliler tarafından kullanıldığı kabul edilmiştir.
Günümüzde ilk öğretimde sayı saymayı ve basit matematiksel işlemleri öğrenmek içinde kullanılan bu aygıt teller üzerine dizili boncuklardan meydana gelmektedir.





PASCALLINE
Hesap makinesi sayılabilecek ilk ciddi icat Fransız matematikçi Blaise Pascal tarafından geliştirilmiştir.
Babası vergi dairesinde memur olarak çalışan Pascal 16 yaşında iken 1642 yılında Pascalline adlı hesap makinesini icat etmiştir.
Değişik sayıda dişleri olan çarklardan meydana gelen bu makine toplama ve çıkarma işlemleri yapabiliyordu.


LEIBNIZ ÇARKI
Alman matematikçisi olan Gottfried Wilhelm Leibniz, Pascal’ın 1642 yılında hazırladığı hesaplayıcının fonksiyonlarını daha da arttırarak 1671 yılında Leibniz Çarkı adlı aygıtı icat etti.
Bu aygıt; toplama ve çıkarma işlemlerinin yani sıra bölme, çarpma ve karekök alma işlemlerini de yapabiliyordu.



FARK MAKİNASI
Babbage bu projeden istediği neticeyi alamadan 1871 yılında öldü. Babbage’nin ölümü ile proje yarım kaldı.
Babbage analitik makinede mantıksal işlem birimi, veri depolama birimi, giriş çıkış üniteleri kullanmayı planlıyordu.
Bu mantık günümüzdeki bilgisayarın temel prensibi olmuştur.
Bu sebepten dolayı Babbage’ye bilgisayarın babası denilmiştir.
Ada Lovelace Analitik Makine prensibinde Babbage ile beraber çalışmış, ve ona yardımcı olmuştur.
Ada Lovelace 1842 yılında yazdığı notlarında, Analitik Makinenin, hazırlanacak programlar ile insanlar tarafından çözümü bilinen problemlerin kolaylıklaçözülebileceğini anlatmıştır.
Ada 36 yaşında öldüğünde geriye sadece notları kalmıştır.
Bu konuda ciddi çalışmaları olan bir diğer kişide Charles Babbage ‘dir.
Babbage matematiksel işlemlerin yanı sıra birçok işlemleri de yapabilen bir makine yapmayı planlıyordu.
İngiliz hükümetinin parasal desteğini de alan Babbage uzun süren çalışmalar sonunda Fark Makinesini 1830 yılında icat etti.
Babbage daha sonra Analitik Makine adını verdiği proje üzerinde çalışmaya başladı.
Bu makine buhar gücü kullanarak otomatik olarak çalıştırılacak ve diğer hesaplatıcılardan daha fazla fonksiyona sahip olacaktı.


MARK-I
Amerikalı istatistikçi Herman Hollerith 1890 yılı nüfus sayımında delikli kart kullanarak geliştirdiği makineyi kullandı. Hollerith’in geliştirdiği bu makine J.M.Jaquard’in 1806 yılında kullandığı kart sistemini kullanıyordu.
Mark-I, kartları verilen kodlara göre delerek bilgiyi kaydediyor, delikli karttaki bilgiyi tekrar okuyabiliyor ve bu bilgiyi kullanabiliyordu.
Geliştirilen makinenin daha öncekilere göre üstünlükleri vardı. Fakat arzu edilen hız ve doğru sonuca ulaşılamamıştı.
Mark- I insan müdahalesi ile işlem gördüğü için yari otomatik çalışıyordu.
Mark -I ile delikli kartlara işlenen seçim sonuçları istenildiği kadar okunabildiğinden seçim sonuçlarının değişik parametrelere göre değerlendirilmesi yapılabiliyordu.
Mark –I ile sayımın değerlendirme süresi dörtte bire düştü.
Herman Hollerith makinesinde yaptığı değişikliklerle üretime 1896 yılında kurduğu “Tabulating Machine Company” adlı bir şirket ile devam etti. İleride bu firma başka bir firma ile birleşerek IBM ismini aldı.
Harward Üniversitesinden Howard H. Aiken tasarladığı ASCC projesi ile IBM firmasına gitti. Bu projeyi biraz daha genişletilerek 1944 yılında MARK – I üretildi.
Mark – I saniyede 5 işlem yapabiliyordu. 18 m uzunluğunda ve 2,5 m yüksekliğinde idi.
Mark- I insan müdahalesi olmadan sürekli olarak, hazırlanan programı yürüten ilk bilgisayar idi.
Bununla birlikte Mark – I elektronik bir bilgisayar değildi.


ENIAC
Mark–I den kısa bir süre sonra Pensilvanya Üniversitesinde John Mauchly ile ENIAC ( Elektronik sayısal Hesaplayıcı ve Doğrulayıcı ) isimli sayısal elektronik bilgisayarı 1946 yılında tamamladı.
Yapımında 18,000 adet elektronik tüp kullanılan ENIAC; 150 kwatt gücünde idi ve 50 ton ağırlığıyla 167 m2 yer kaplıyordu.
Saniyede 5000 toplama işlemi yapabiliyordu. Mark-I’den 1000 kat daha hızlıydı.
Eniac askeri amaçla üretildi ve top mermilerinin menzillerini hesaplamak için kullanıldı.


EDVAC
Aynı yıllarda matematikçi John Von Neumenin görüşleri doğrultusunda EDVAC ( Elektronik Soyut Değişken Otomatik Bilgisayar ) adli yeni bir bilgisayar ürettiler.
Bu bilgisayar ENIAC ‘dan on kez daha küçük ve yüz defa daha hızlı çalışabiliyordu.
Edvac, komutların diğer veriler gibi bilgisayara dışarıdan girilmesini sağlıyordu.

Bu özellik programcılıkta büyük kolaylıklar sağlamıştır.

UNIVAC
EDVAC’dan sonra 1951 yılında UNIVAC isimli bilgisayar yapıldı. UNIVAC,
ENIAC bilgisayarlarını yapan kişiler tarafından geliştirildi.
UNIVAC ilk defa manyetik teyp kullanarak verileri depolayan bilgisayar idi.


IBM 700 SERISI
1950’den sonra vakum tüplerinin sık olarak kullanılmaya başlandığı dönemlerdir.
Univac ve IBM 700 serisi vakum tüpler kullanılarak yapılan elektronik bilgisayarlardır.
Vakum tüplerinin çok enerji harcaması, ısınması bu bilgisayarın sürekli arıza yapmasına sebep oluyordu.
Vakum tüplerin boyutlarının da büyük olması başka bir sorundu.
Bu yıllarda program yazabilmek için kullanılan bilgisayar donanımının çok iyi bilinmesi gerekiyordu. Program yazmak için makine dili kullanılıyordu.


IBM 360
1960 ‘dan sonralar entegre devreler üretilmeye başlandı. Entegreler binlerce transistörü içerisinde bulunduran devre elemanları idi.
Entegrelerin kullanılması; bilgisayarın boyutlarının küçülmesinin, maliyet azalmasına ve işlem hızının artmasına sebep oldu.
Bu yıllarda manyetik diskler üretildi, entegrelerin kullanımı ile merkezi işlem birimleri üretilmeye başladı.
IBM 360 entegre devre elemanının kullanıldığı ilk bilgisayarlardandır.


Z3
Z3, 1940’da tamamlanan , Alman mühendis Kondrad Zuse tarafından yapılan ilk bilgisayardır. 1944 yılında Berlin’e düzenlenen bombalı saldırı sırasında yok edilen Z3, 1960 yılında yeniden yapılarak Berlin’deki Deutsches Museum’de sergilenmektedir.
Özellikleri
2300 röle vardı. Floating Point destekli binary aritmetiğine ve 22 bit kelime uzunluğuna sahipti.


IBM PC
IBM PC : Günümüzde de söz sahibi olan IBM firması ilk kişisel bilgisayarını 1981 yılında Bilgisayar Teknolojilerine Girişpiyasaya sürdü.
Kısa bir zaman diliminde standart haline gelen IBM PC’lerin 4 yıl sonunda bir milyonuncusu satıldı.
Artık dünyanın her tarafında IBM uyumlu bilgisayarlar üretilmeye başlandı.
Üretimi uzak doğu ülkelerinde daha yaygın olarak yapıldı.
Yazılımlar da IBM PC uyumlu olarak yazılmaya başlandı.