- 3 Ağu 2019
- 429
- 141
- 43
17.07.2020 Tarihte Bugün- 17 Temmuz;
Tarihte Bugün Doğanlar (17 Temmuz);
Tarihte Bugün Ölenler (17 Temmuz);
| 1453 | Fransızlar İngilizler karşısında Castillon Muharebesi'ni kazandı. | |
| 1815 | Napolyon Rochefort'da İngiliz kuvvetlerine teslim oldu. | |
| 1867 | Marx'ın "Das Kapital" adlı eserinin ilk cildi yayımlandı. | |
| 1879 | İstanbul'da tersane işçileri greve girdi. | |
| 1907 | Resim sanatında Kübizm akımı doğdu. | |
| 1918 | Bolşevikler, Rus Çarı II. Nikolay'ı, eşini, çocuklarını ve dört sadık yakınını Yekaterinburg'da idam ettiler. | |
| 1934 | Atatürk Kurtuluş Savaşı'ndan sonra ilk kez Bolu'ya geldi. | |
| 1936 | Cumhuriyetçi Halk Cephesi koalisyonuna karşı askerlerin ayaklanması ile İspanya İç Savaşı başladı. | |
| 1944 | Patlayıcı yüklü iki gemi Port Chicago'da çarpıştı: 320 ölü, 400 yaralı | |
| 1955 | Disney parklarının ilki, kapılarını Kaliforniya'da açtı: Disneyland. | |
| 1975 | Amerikan uzay aracı Apollo ve Rus uzay aracı Soyuz uzayda birleştiler. | |
| 1976 | Kanada'da Montreal Yaz Olimpiyat Oyunları başladı. | |
| 1998 | Uluslararası Ceza Mahkemesini kuran Roma Statüsü kabul edildi. | |
| 2007 | Harry Potter ve Melez Prens vizyona girdi. |
Tarihte Bugün Doğanlar (17 Temmuz);
| 1487 | Şah İsmail doğdu. 1501-1524 arasında İran'a hükmeden Safevi hanedanının kurucusu, İran'ı Sünnilik'ten Şiiliğe geçirdi. | |
| 1884 | Boris Vladimiroviç Asafiev, Rus müzikolog ve besteci. | |
| 1899 | James Cagney, ABD'li aktör (ö. 1986) | |
| 1917 | Kenan Evren, Türkiye Cumhuriyeti 7.cumhurbaşkanı ve TSK'nin 17.Genelkurmay Başkanı | |
| 1954 | Angela Merkel, Alman politikacı, başbakan. | |
| 1972 | Jaap Stam, Hollandalı futbolcu | |
| 1971 | Ari Barokas, Duman grubunun bassçısı | |
| 1974 | Claudio López, Arjantinli futbolcu | |
| 1975 | Evgeniya Artamonova, Rus voleybolcu | |
| 1976 | Dagmara Dominczyk, Polonyalı aktris | |
| 1976 | Marcos Senna, İspanya Millî Futbol Takımı futbolcusu | |
| 1977 | Marc Savard, Canadalı hokey oyuncusu | |
| 1978 | Katharine Towne, Amerikalı Aktris | |
| 1979 | Mike Vogel, Amerikalı Aktör | |
| 1980 | Ryan Miller, NHL hokey oyuncusu | |
| 1980 | Javier Camuñas, İspanyol Futbolcu | |
| 1982 | Natasha Hamilton, İngiliz şarkıcı (Atomic Kitten) | |
| 1983 | Irini Psyhrami, Yunan şarkıcı | |
| 1983 | Ryan Guettler, Avusturalyalı profesyonel BMX sürücüsü | |
| 1983 | Adam Lind, Amerikan beyzbol oyuncusu | |
| 1984 | Sotiris Leontiou, Yunan Futbolcu | |
| 1985 | Michael Rattacasa, Çevre Bilimcisi | |
| 1985 | Neil McGregor, İskoçyalı Futbolcu | |
| 1985 | Tom Fletcher, İngiliz şarkıcı (McFly) | |
| 1986 | Dana, Koreli şarkıcı/dansçı/aktris (TSZX) | |
| 1986 | Özlem Yılmaz Türk aktris | |
| 1988 | Mike Vogel, Amerikalı aktör |
Tarihte Bugün Ölenler (17 Temmuz);
| 1166 | Abdülkadir Geylani, İslam bilgini (d. 1077) | |
| 1790 | Adam Smith, Emek-değer teorisine katkılarıyla bilinen İskoç politikacı, ekonomist (d. 1723) | |
| 1912 | Henri Poincaré, Fransız matematikçi ve fizikçi (d. 1854) | |
| 1918 | II. Nikolay, Rus çarı (idam edildi) (d. 1868) | |
| 1959 | Billie Holiday, ABD'li şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci (d. 1915) | |
| 1961 | Emin Halid Onat, Türk mimar (d. 1908) | |
| 1967 | John Coltrane, ABD'li caz müzisyeni ve saksafoncu (d. 1926) | |
| 2005 | Edward Heath, İngiliz siyasetçi, başbakan (d. 1916) | |
| 2006 | Mickey Spillane, ABD'li yazar (d. 1918) | |
| 2009 | Orhan Şengürbüz, Spor Spikeri | |
| 2012 | Hakan Celayir, Ressam, Heykeltıraş, Enstelasyon sanatçısı |
Bilimsel Sosyalizmin kurucusu Karl Marx'ın kaleme aldığı Marksizmin temel yapıtı Das Kapital 150 yaşında. Karl Marks tarafından 19’uncu yüzyılın sonlarında kaleme alınan eser, bundan tam 150 yıl önce bugün, 14 Eylül 1867’de yayımlandı. Marks'ın 30 yıllık bir çalışma sonucunda ortaya çıkardığı üç ciltten oluşan Das Kapital, gelmiş geçmiş en çok satılan okunan kitaplardan.
Das Kapital'in birinci cildi Marks'ın, ailesiyle birlikte Londra'ya yerleştiği dönemde yayımlandı. Marks, hayatının sonuna kadar birinci ciltte anlattığı fikirler üzerinde çalışmayı sürdürdü ama Das Kapital'in ikinci ve üçüncü ciltleri ölümü sonrası fikir ve mücadele arkadaşı, yakın dostu Friedrich Engels tarafından tamamlanarak basıldı.
1965'te Almanca'dan çevrildi
Sol Yayınları'ndan çıktı
Ekonomi Politiğin Eleştirisi alt başlıklı Das Kapital, Marx'ın en önemli yapıtlarından. Marx, Kapital'de öncelikle "kapitalist toplumun en temel hücresi" olarak gördüğü "meta"nın çözümlenmesinden başlayarak kapitalist üretim ilişkilerini bütün boyutlarıyla inceler. Kapitalist üretim biçiminin ekonomik yasalarının, sosyalist üretim biçiminin öncüsü olduğunu ve sınıf mücadelesinin kapitalist toplumsal üretimden köken aldığının analizi yapılır. Kapital, Türkçe'ye ilk olarak Prof. Dr. Mehmet Selik tarafından Almanca aslından 1965 yılında çevrildi ve Sol Yayınları tarafından basıldı.
Kapital Yordam Yayınları tarafından yeni ve gözden çevirilmiş çevirisi ile kısa süre önce yeniden basıldı.
Bilimsel sosyalizmin
kurucusu oldu
Marx, 5 Mayıs 1818'de Almanya'nın Rhine Eyaleti'nin Trier kasabasında doğdu. Bonn ve Berlin üniversitelerinde hukuk öğrenimi görürken tarih ve felsefeyle ilgilendi. 1841'de "Demokritos'un ve Epikuros'un Doğa Felsefelerinin Farklılıkları" adlı doktora tezinde, dinin maddecilik açısından eleştirisini yaptı. Sol Hegelcilere katılarak Bauer kardeşlerle dostluk kurarken, bir yandan da Feuerbach'ın etkisinde kalıp 1842'de, muhalefetteki radikal burjuvalar tarafından kurulan Rheinische Zeitung gazetesinin yazı işleri yöneticiliğini yaptı.
Saint-Simon, Fourier, Proudhon gibi yazarları okuyarak Fransız sosyalizmini tanımaya çalıştı. Rheinische Zeitung 1843'te kapatıldıktan sonra Paris'e yerleşti. Bir yıl sonra Fransız-Alman Yıllıkları'nı yayımladı. Derginin bu ilk ve tek sayısında, Yahudi Sorunu adlı yazısıyla siyasal savaşım konusundaki görüşlerini ilk kez açıkladı. Aynı yıl Engels'le dostluk kuran Marx okurken tuttuğu notlardan oluşan 1844 El Yazmaları'nda, ana temasını yabancılaşmanın oluşturduğu hümanist bir felsefe geliştirdi.
Engels'le ortak ilk metninde (Kutsal Aile, 1845) tarih felsefesini maddeci görüş açısından eleştirdi. 1845'te Vorwarts gazetesi yazıkurulu üyeleriyle birlikte sürülünce Brüksele yerleşti. Birkaç ay sonra Engels'in de Brüksel'e gitmesiyle ortak eserlerinin ikincisini (Feuerbach Üzerine Savlar, 1845) ve üçüncüsünü (Alman İdeolojisi, 1845-1846) yayımladı.
Brüksel Alman İşçileri Derneği'ni kurdu ve Engels'le birlikte bir komünist yazışma ağı oluşturdu. Komünistler Birliği'nin isteği üzerine Komünist Manifesto'yu yazdılar.
Londra'da yaşamını yitirdi
1848 İhtilali patlak verince Belçika'dan sınır dışı edilen Marx, Köln'e yerleşerek, Neue Rheinische Zeitung gazetesini çıkarmaya başladı. Bu gazetede işçilere yönelik makaleler yayımladı (Ücretli Emek ve Sermaye, 1849). Almanya'dan, hemen sonra da yeniden Fransa'dan sınırdışı edilince, 1849'da, ömrünün sonuna kadar kalacağı Londra'ya yerleşti. Yoksulluk içinde yaşadığı bu dönemde iktisat incelemelerine ağırlık verdi. Temel eseri olan Kapital'i hazırlamaya başladı. 1851-1861 yıllarında New York Daily Tribune gazetesinin Avrupa muhabirliğini yaptı.
1864'te Uluslararası İşçiler Derneği'nin kurucuları arasında yeraldı. 1. Enternasyonal'in açılış konuşmasını ve tüzüğünü yazdıktan sonra, Kapital'in birinci cildini Almanya'da yayımlattı (1867). Paris'te Paris Komünü'ne tanık oldu. İngiltere'ye dönünce Fransa'da İç Savaş (1871) adlı eserinde bu devrim denemesini değerlendirdi. Kapital'in yazımını sürdürürken, bir yandan da işçi partililerinin programlarının oluşturulmasına etkili biçimde katıldı. Anti-Dühring'in (1878) bir bölümünün yazımında Engels'le çalıştıktan sonra hastalanarak çalışmalarını büyük ölçüde yavaşlatmak zorunda kaldı. 14 Mart 1883'te İngiltere’nin başkenti Londra'da yaşamını yitirdi.
