27.07.2020 Tarihte Bugün- 27 Temmuz;

[Akif Er]

27.07.2020 Tarihte Bugün- 27 Temmuz;

1302		Osmanlı Beyliği ile Bizans İmparatorluğu arasındaki Koyunhisar Savaşı, Osman Gazi'nin zaferiyle sonuçlandı.
1794		Fransız Devrimi'nin jakoben önderlerinden Maximilien Robespierre iktidardan düşürüldü ve Fransa Millî Meclisince tutuklandı. Robespierre, 28 Temmuz'da idam edildi.
1921		Toronto Üniversitesi'nden biyokimyacı Frederick Banting'in başında bulunduğu araştırmacılar, insülin hormonunu keşfettiklerini açıkladılar.
1926		Eski İttihatçı ve İzmir Suikasti girişimi sanıklarından Kara Kemal, yakalanmak üzereyken saklandığı tavuk kümesinde intihar etti.
1949		Dünyanın ilk jet motorlu yolcu uçağı de Havilland Comet, ilk uçuşunu yaptı. İlk ticari uçuşunu ise Mayıs 1952'de yapacaktır.
1953		İki milyondan fazla kişinin öldüğü Kore Savaşı sona erdi. Ateşkes anlaşması Panmuncon'da imzalandı.
1957		Kıbrıs'ta Türk Mukavemet Teşkilâtı kuruldu.
1964		Amerika Birleşik Devletleri'de siyahlar, Federal Mahkeme'ye başvurma hakkını elde etti.
1971		Türkiye - Ortak Pazar Geçici Ticaret Anlaşması imzalandı.
1972		Kartal kod adlı avcı uçağıF-15 ilk uçuşunu yaptı.
1976		Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e, Waldorf Astoria Oteli'nde konuşurken, Kıbrıslı Rum Staviros Skopetrides tarafından suikast girişiminde bulunuldu.
1993		Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş'in görev süresinin 1 yıl uzatılmasına karar verildi.
1995		Pamukova, Sakarya'daki mühimmat bölüğünde yangın çıktı, cephanelik havaya uçtu. 15 bin nüfuslu ilçe boşaltıldı.
1996		Atlanta Olimpiyat Parkı'nda meydana gelen patlamada 2 kişi öldü. Olay yerine koşarak giden TRT kameramanı Melih Uzunyol da kalp krizi geçirerek öldü.
2000		Suriye'nin yeni devlet başkanı Beşar Esat ülkesindeki siyasi mahkumların geri kalan cezalarını affettiğini açıkladı.
2002		Ukrayna'da hava gösterisi sırasında bir savaş uçağının (Su-27) düşmesi sonucu izleyicilerden 77 kişi öldü.
2008		İstanbul Güngören, Güven Mahallesi'deki, Kınalı Caddes] üzerinde bulunan Menderes Çıkmazı'nda saat 22:00 civarında 2 ayrı patlama meydana geldi. Patlamada 18 kişi hayatını kaybetti, 154 kişi yaralandı.
2012		Londra'da Olimpiyatların açılış töreni yapıldı.

Tarihte Bugün Doğanlar (27 Temmuz);

1612		IV. Murat, Osmanlı padişahı (ö. 1640)
1824		Alexandre Dumas, fils, Fransız yazar (ö. 1895)
1965		José Luis Chilavert, Paraguaylı futbolcu
1968		Julian McMahon, Avustralyalı oyuncu
1969		Triple H, Wwe Güreşçisi
1972		Dorota Swieniewicz, Polonyalı voleybolcu
1975		Serkan Çeliköz, besteci, aranjör, prodüktör,müzisyen, maSKott grubu üyesi

Tarihte Bugün Ölenler (27 Temmuz);

1276		Jaime I (Fatih Jaime), Aragon kralı (d. 1208)
1759		Pierre Louis Maupertuis, Fransız düşünür, bilim adamı (d. 1698)
1783		Johann Kirnberger, Alman besteci ve kuramcı.
1841		Mihail Yuryeviç Lermontov, Rus yazar ve şair (d. 1814)
1844		John Dalton, İngiliz fizikçi ve kimyageri (d. 1766)
1924		Ferruccio Busoni, İtalyan piyanist, besteci (d. 1866)
1946		Gertrude Stein, ABD'li romancı ve ozan (d. 1874)
1970		António de Oliveira Salazar, Portekizli diktatör (d. 1889)
1980		Muhammed Rıza Pehlevi, İran'ın devrik şahı (d. 1919)
1981		William Wyler, Fransa doğumlu ABD'li film yönetmeni (d. 1902)
1982		Arif Hikmet Koyunoğlu, Türk mimarı (d. 1888)
1984		James Mason, İngiliz aktör (d. 1909)
1994		Kevin Carter, Güney Afrikalı Pulitzer ödüllü fotoğrafçı (intihar) (d. 1960)
1995		Miklós Rózsa, Macar asıllı ABD'li film müziği bestecisi (d. 1907)
1995		Melih Esenbel, Türkiye'nin eski dışişleri bakanı (d. 1915)
2003		Bob Hope, ABD'li komedyen (d. 1903)
2008		Yusuf Şahin, Mısırlı sinema yönetmeni (d. 1926)
2012		Hüseyin Aktaş, Türk atlet (d. 1941)
2012		Jack Taylor, İngiliz futbol hakemi (d. 1930)

Dünyanın ilk jet motorlu yolcu uçağı ilk kez uçtu. Dünyanın ilk jet motorlu yolcu uçağı de Havilland Comet, 1949'da ilk uçuşunu yaptı. İlk ticari uçuşunu ise Mayıs 1952'de gerçekleştirdi. Uçağın kanadına yerleştirilmiş 4 adet Havilland Ghost 50 turbojet tipi motoru ile 480 mph hız yapabilmekteydi. Comet'in ilk modellerinde önemli uçak kazalarına sebebiyet veren "metal yorgunluğu" görülmüştür. metal yorgunluğu, kabinin sürekli döngüsel olarak basınçlandırılması ve ardından da basınçsızlandırılması sonucunda oluşmuş ve uçak gövdesine ağır bir zarar vermiştir. Comet serisinin ilki olan Comet 1'in 10 Ocak 1954 tarihinde Roma-Londra seferini yaparken kalkıştan 20 dakika sonra metal yorgunluğu sebebiyle gövdesi parçalanmış ve 29 yolcu ve 6 mürettebattan kurtulan olmadı. 10 Ocak 1954 ve 8 Nisan 1954 tarihlerinde kalkıştan hemen sonra meydana gelen 2 gizemli kaza İngiliz otoritelerini Comet'i soruşturmaya yöneltmiş ve Comet'lerde Hava basıncından oluşan metal yorgunluğu saptanarak uçağın gövdesinde ve tasarımında değişikliğe gidilmiş ve 1958 yılında Comet 4 modeliyle göklere geri döndü.

Kore Savaşı 25 Haziran 1950'de, Çin ve Sovyetler Birliği destekli Kuzey Kore ile ABD destekli Güney Kore arasında başladı. 25 Haziran 1950'de Kuzey Kore, Güney Kore'yi işgal etti ve sınır hattı boyunca çatışmalar yaşandı. ABD önderliğindeki Birleşmiş Milletler, Güney Kore'ye desteğe gelen ilk kuvvet oldu. Bunun üzerine Çin ve Sovyetler Birliği, Kuzey Kore'ye savaş süresi boyunca destek verdi.
Sovyetler Birliği ve ABD arasındaki Soğuk Savaş'ın bir ürünü olarak Kore ayrı hükümetleri olan iki devlete bölündü. Her iki taraf da Kore üzerinde hak iddia etti ve sınır hattı hiçbir zaman kalıcı olarak kabul görmedi. Çin ve Sovyetler Birliği destekli Kuzey Kore'nin 25 Haziran 1950'de Güney Kore topraklarına ilerleyerek işgal etmesiyle başlayan Kore Savaşı'na, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, BM güçlerinin Kore'ye, Kuzey Kore işgalini sonlandırmak için göndermeye onay verdi. BM'ye üye 21 ülkenin askeri gücü BM tarafında savaştı. BM destekli güçlerin yüzde 90'ını ABD askerleri oluşturuyordu.

Kore Savaşı'nın başlamasından iki ay sonra Güney Koreli ve ABD'li kuvvetler, Güney Kore'de Kuzey Koreli askerlerle Pusan Çemberi Muhaberesi'nde çatıştılar ve küçük bir alanda sıkıştılar. Eylül 1950'de Incheon civarında BM destekli karşı saldırı düzenlendi ve çok sayıda Kuzey Koreli askeri birlik etkisiz hale getirildi. Saldırıdan kaçmayı başaran Kuzey Koreli askerler Kuzey'e gitmeye zorlandı. BM destekli güçler Çin sınırı olan Yalu Nehri civarına ulaştı fakat Ekim 1950'de Çinli güçler Yalu Nehri sınırını geçerek savaşa dahil oldu. Çin'in Kore Savaşı'na dahil olması BM güçlerinin geri çekilmesine yol açtı ve bu süreç 1951 yılının ortalarına kadar sürdü.

Talih tersine döndü, Seul kenti dört defa el değiştirdi ve savaşın son iki yılı 38'inci paralel yakınlarındaki cephe hattı ile yıpratma savaşı haline döndü. Fakat bu savaş bir tür köşeye skıştırma haline gelmedi. Kuzey Kore çok ağır bombardımana tutuldu. Avcı uçakları tarihte ilk kez hava muharebe manevrası ile karşı karşıya geldi. Komünist müttefike destek veren Sovyetler Birliği de Sovyet pilotları Kuzey Kore'ye yardım için gönderdi.

Genelkurmay Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı, Kore Savaşı’na ilişkin arşivindeki fotoğrafları bir çalışmada topladı. 356 sayfalık kapsamlı koleksiyon; Mehmetçik’in Kore’ye yolculuğundan savaşın bitimine kadar olan döneme ışık tutuyor.



Türkiye'nin Kore Savaşı'na katılması
Türkiye, TBMM onayı olmadan Kore Savaşı için asker gönderdi. Bu kararı almadaki en büyük etken, dönemin Demokrat Parti hükümetinin Sovyetler Birliği tehdidine karşı NATO'ya katılabilme fırsatıydı.

- Tuğgeneral Tahsin Yazıcı emrindeki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubayi 4 bin 414 erbaş ve erden oluşan 1. Türk Tugayı, 17 Eylül 1950 tarihinde Hatay'ın İskenderun limanından yola çıktı ve 12 Ekim 1950'de ilk ekip Pusan Limanı'na vardı.

- 17 Ekim 1950 tarihinde de ana ekip limana ulaştı.

- 17 Ekim 1950'de tüm ekip yola çıktı ve 20 Ekim 1950'de Taegu'ya ulaştı.

- 1. Türk Tugayı, Taegu'da ABD teçhizatı ile donatıldı ve savaşta yer almaya başladı.

- Türk güçleri bir süre cephe gerisinde kalan komünist gerillalarla mücadele etti ve sonrasında BM ordularına katıldı.

- 10 Kasım 1950'de Türk güçleri Taegu'dan ayrıldı ve 21 Kasım 1950'de Kunuri'ye ulaşarak ABD 9. Kolordusu'nun sağ kanadına konuşlandı.

- 24 Kasım 1950'de Türk güçleri Çin sınırına doğru ilerlemek için emir aldı fakat Çin askerleri, cephe arkasına sızmaya başladı. ABD ve Güney Kore birlikleri durumu fark etti ve geri çekilme emri verildi fakat bu emir Türk güçlerine çok geç ulaştı. 1. Tabur'un etrafı kuşatıldı ve çatışmaya girildi. 3. Tabur 9. Bölük yenik düştü ve geri kalan Türk güçleri Chongchon Nehri boyunca geri çekildi.

Kore Savaşı ne zaman ve nasıl sona erdi?
Kore Savaşı 27 Temmuz 1953'te Panmunjom Ateşkes Antlaşması imzalanarak sona erdi. Antlaşmaya göre Kuzey Kore ve Güney Kore'yi ayıran Kore Tarafsız Bölgesi oluşturuldu ve savaş rehineleri karşılıklı geri verildi.

Böyle bir antlaşma yapılsa da, Kuzey Kore ve Güney Kore tarafları barış antlaşması imzalamadı. Bazı kaynaklar ilişkileri tamamen donmuş her iki ülkenin de teknik olarak savaş halinde olduğunu söylüyordu.

Nisan 2018'de Kuzey Kore ve Güney Kore liderleri Kore Tarafsız Bölgesi'nde bir araya geldi ve her iki taraf da Kore Savaşı'nın resmen sona erdiğini bildiren barış antlaşmasını imzaladı.

Kore Savaşı'nın sonuçları
Kore Savaşı sonucunda polis gücü kavramı savaşlarda yerini aldı.

Kore Savaşı ile beraber Birleşmiş Milletler 1950 yılında 337 nolu 'Atmosferde, fezada ve su altında nükleer silâh denemelerinin yasaklanması hakkında antlaşma' kararını kabul etti.

Böylece Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, BM'nin öncelikli organı haline geldi. Kore Savaşı ile beraber Türkiye 1952 yılında NATO üyesi oldu.