- 13 Ağu 2019
- 144
- 24
- 18
BİNALARDA PİS VE KIRLI SU TESİSATI
Yapılarda çeşitli su kullanma yerlerindeki artık pis ve kirli suları şehir kanalizasyonuna, bulunmayan bölgelerde süzme veya çürütme çukurlarına ileten boru sistemine (Bina Pissu Tesisatı) denir.
Hıfzısıhha kanununun 245. maddesine göre şehir kanalizasyonu bulunan yerlerde pissuyun kanalizasyona bağlanması zorunludur.
Çıtalar, balkon avlu gibi yüzeylere düşen yağış sularını toplayıp yağış kanalına, yağış kanalı olmayan yerlerde de uygun bir alana akıtan sistemlerde pissu tesisatının bir kısmını oluştururlar.
İyi yapılmış pis su tesisatının özellikleri
Pis ve kirli suları en çabuk ve sağlığa zarar vermeyecek şekilde bina dışına taşımalıdır.
Koku gaz ve böceklerin pissu borulardan binaya geçmesi önlenmelidir.
Boruları hava, gaz ve suyu sızdırmamalıdır.
Pissu tesisatının kısımları
a - Dış Pissu Tesisatı
b - iç Pissu Tesisatı
c - Yağış Suyu Tesisatı
a. Dış Pissu Tesisatı
Binaların 1-1,5 metre dışından başlayarak şehir kanalizasyonunda veya özel tasfiye tesislerinde son bulan boru sistemidir. Dış pissu tesisatında büz, künk aspesli çimento, dökme demir pissu boruları kullanılır.
Dış pissu borularında eğime (0,02-0,05) ve oturdukları zeminin sağlamlığına dikkat etmelidir. Eğim fazla olursa su hızla hareket eder katılar borular kalır. Eğimin olmaması durumunda da akış olmaz. Boruların ek yerleri sızdırmaz olmalı ağaçlardan en az 4,5 metre uzaktan geçmelidir.
Dış pissu tesisatının döşenmesine şehir kanalizasyonu bağlantı noktasından başlanmalıdır. Dış pissu borusu hendek içine ve bölgedeki donma seviyesinin altına (Yaklaşık 80 - 100 cm) döşenir. Genişlik 50 - 60 cm olursa da derin hendeklerde en az boru çapından 59 cm büyük olmalıdır.
Pissuyun çıkış ve varış noktası arasındaki farkının çok fazla olması durumlarda eğimi normal tutmak için devreye rögarlar yapılır. Normal rögar boyutları 50x50 cm’dir. Derinlik arttıkça genişlikte artar. Tüm boyutlar proje hazırlık aşamasında belirlenip verilir.
b. İç Pissu Tesisatı
Su kullanma yerlerinden gelen artık suları dış pissu tesisatına kadar taşıyan tesisata denir. İç Pissu Tesisatı :
a = Ana boru
b = Kolon
c = Kat borusu
d = Bağlantı borusu
e = Havalık
olmak üzere beş bölümden oluşur.
Kolonların getirdiği pis suları toplayarak dış pissu tesisatına ulaştıran kısımlara iç pissu tesisat ana borusu denir. Ana boru mümkün olduğu kadar düz ve kısa olmalıdır. Ana boru uzunluğunun 15 metreyi geçmesi durumunda uygun yerlere temizleme kapağı konmalıdır.
Kolon : Kullanma yerlerinden kat borusu ile gelen pis suları ana boruya taşıyan düşey konumda döşenmiş borulardır. Alt katlarda ana boruya yakın yerde temizleme kapağı olmalıdır. Binanın en üst katındaki kat borusu kolona bağlandıktan sonra kolon ucu çatınım üzerine kadar yükseltilerek ucuna boru şapkası konmalıdır. Buradan kolonun havalandırılması sağlanmış olacaktır.
Kat borusu : Binanın kullanma yerlerindeki suyu kolonlara taşıyan yatay borulardır. Boru boyunun uzun olması halinde çıkışına yakın uca temizleme kapağı konmalıdır.
Bağlantı Borusu : Su akıtma yeri ile kat borusu arasındaki borulardır. Duvara gömülü olarak yapılır.
Havalık : Pis su borularında hava basıncının değişmesi sistemdeki suyun akışını etkilediği gibi sifonlardaki suları da etkileyip, sifondaki suyu tesisata emer ve susuz kalan sifondan koku binaya yayılır. Bu nedenle tesisattaki basıncı normal tutmak için havalıklar kullanılmaktadır. İç Pissu tesisatında kurşun, pik ve artık günümüzde daha çok PVC plastik borular kullanılmaktadır.
İç Pissu Tesisatının Yapımında Dikkat Edilecek Hususlar:
Yağış Suyu Tesisatı
Yağış sularının doğrudan pissu kanalizasyonuna bağlanması, yağış anında su miktarı artacağından sakıncalıdır. Hacim arttığı için normal borular patlayabilir ve-ya taşmalar olur. Veya bunu önlemek için çaplar geniş tutulur ki bu ekonomik değildir. Ayrıca yağış suları temiz olduğundan, sarnıçlar, dereler veya bir nehirde toplanarak yararlanılması yoluna gidilebilir. Şehir kanalizasyonunun birleşik yapılması durumlarında yağış suları pissu tesisatına uygun sistemlerle bağlanır.
ÇELİK BORU BİRLEŞTİRME PARÇALARI (FİTTİNGSLER)
a. Manşon
Tesisat da boruların uç uça eklenmelerinde kullanılır, îçine dişi vida çekilmiştir. Vida manşon içine boydan boya çekilebildiği gibi kesikte olabilir. Uzun dişlerde içi boydan boya dişli olan manşonlar kullanılır. Düz manşonların yanında sağ sol manşonlar ve redüksiyonlu manşonlarda yapılmıştır. Sağ sol manşonlar boru aralarında kullanılır.
Boru sıkıldıkça manşonun her iki tarafındaki dişli boruların ikisi de normal sıkılır. Böyle bağlantılarda manşon ve boru ayrı iki anahtarla tutulmalıdır, çünkü borunun biri sıkılırken diğeri açılır. Redüksiyonlu manşonlar düşeyde kullanılır. Böylece içinde hava toplanması önlenmiş olur. Yataydaki zorunlu durumlarda ise düşme seti alta getirilmelidir.
b - Dirsek
Tesisatta yön değişmelerde kullanılan bir bağlantı parçasıdır. Çeşitleri arasında 90 derecelik dirsek, 45 derecelik, kuyruklu dirsek, derüksiyonlu dirsek, yay ve geniş yay dirsekler cif dirsek sayılabilir. Dirseklerin iki ağzına da vida çekilmiştir. Dirseklere boru yada erkek vidalı bağlantı parçalan eklenir. Kuyruklu dirseklerde ağızlardan birine erkek diğerine dişi vida açılmıştır.
c - Nipel
Tesisat horu bağlantılarında birbirlerine yakın iki bağlantı parçasını birleştiren, her İki taraflarına da erkek vida açılmış özel fittings bağlantı parçalarıdır. Ya-pim malzemeleri temper dökümdür. Tek vidalı ve çift vidalı olarak nipellerin boylan 40, 60, 80, 100, 120, 150, 180, 200, 250, 300 mm olarak yapılırlar. Nipellerin en çok kullanılanları çift nipellerdir. Çift nipel aralarında altı köşe anahtar ağzı bulunan çift vidalı özel parçalardır.
d - (TE)
Üç yollu bağlantılarda ve bir boru hattından kol almakta kullanılır. Çeşitleri in asında Redüksiyonlu, dirsekli, iki dirsekli T'leri sayabiliriz. Redüksiyonlu T'lerde bağlantılı ağızlarından biri yada ikisi daha küçük çaplıdır. Bunlar isabetli seçilirseler hem kullanılacak bağlantı parçası sayısından hem de işçilikten tasarruf sağlanır.
Dirsekli T'lerde kol alma ağzı yay dirseklidir. Sırt sırta iki dirseğin birleşmesi ile meydana gelen T'ye çift dirsekli T denir. Bu dirsekli T'ler daha çok ısıtma tesisa-lında kullanılır. Bu dirsekli T'lerde giriş ağzı ortadandır ve akışkan iki yönde dağılır. Redüksiyonlu T siparişi verirken, bağlantı ağızlarının çapları belli bir düzen içerisinde sıra ile yazılmalıdır.
e - İstavroz
Görünüşte iki (T) nin sırt sırta birleşmesi şeklindeki malzemelerdir. Dörtlü bağlantılarda kullanılırlar. Redüksiyonlu olanları da ihtiyaca göre kullanılmaktadır.
f - Rekor
Üç parçadan oluşan ve boruların eksenleri etrafında döndürülmesine gerek duyulmadan bağlantı yapılmasını sağlayan bir bağlantı parçasıdır. Sıkılması ve sökülmesi kolaydır. Su ısıtıcısı, sayaç, bas, ara musluğu, bahçe musluğu, sifon vb. yerlerde su kullanılan çok çeşitli rekorlar vardır.
Temper döküm ve çelik rekorlar, konik yada contalı olmak üzere iki türlüdür. Rekoru meydana getiren üç parça, dişli, kuyruk ve somun isimlerini alırlar. Dişli ve kuyruk parçalan önce borulara karşılıklı olarak sıkılırlar. Somun bunları birbirlerine bağlar. Konik rekorlarda, birbirlerine iyi alıştırılmış iki metal yüzey sızdırmazlık sağlar. Araya başka malzeme conta konulmasına gerek yoktur. Contalı olan rekorlarda ise araya lastik conta, kurşun, klingirt v.b malzemeden yapılmış contalar konur. Bunlarla dişli ve kuyruk parçalarının alınları düz yapılmıştır. Kuyruk parçasına konacak contanın boru içine taşmasını önleyecek çepeçevre bir çıkma vardır. Buna karşılık, dişli parçasında bulunan yuva çıkmaya yataklık eder, ve bu parçanın aynı eksene gelmesini sağlar. Daha çok ısıtma tesisatında kullanılan pirinç malzemeden yapılmış düz ve köşeli rekorlarda vardır. Paslanmaması ve sökme takma işçiliğinin kolay olması nedeniyle su tesisatında da tercih edilmektedir.
g - Körtapa
Boruların, su depolarının ve bağlantı parçalarının kullanılmayacak ağızlarına tıkaç görevi yapan bir parçadır. Bunların dişi vidalı olanlarına kapak denir. Tıpaların çıkma ve gömme başlı olanları vardır.
h - Kontra Somun
Dikdörtgen prizma şeklinde, su depolarına boru bağlantısı yapılması vb. uzun
dişli bağlantılarda kullanılır. Ayrıca, su kullanma yerlerine montaj parçalarının ta
kılmasında kullanılan türleri de vardır.
Filtre: Süzme için birçok sistemde kullanılmakla beraber Sıhhi Tesisatçılıkta su sayacından önce konan bir süzme elamanıdır. Sayacın, vanaların ve muslukların sigortası olarak görev yaparlar. Filtre tesisata giren su ile birlikte gelen katı pislikleri (kum, Çakıl v.s.) süzer. Filtrenin içinde bir süzme teli vardır, süzme işini bu tel sağlar. Gerektiğinde filtrenin içi açılarak süzme teli ve varsa çamur çökeltisi temizlenir.
Tesisat armatürlerinden olan vana ve musluklar, kapama düzenlerine sert cisim geldiğinde kapama işini yapamazlar, dolayısıyla suyu kesmezler. Bu tesisatta istenmeyen bir durumdur. Bu nedenle filtrelere armatürlerin sigortası denmiştir.
Redüksiyon
Büyük çaplı bir bağlantı ağzından küçük çaplıya geçişte kullanılan bir tür nipeldir. Bir ucundan erkek diğer ucunda da dişi vida bulunur. Erkek vida büyük çaplı ağızdadır. Oldukça çok kullanıldığı halde, hem kullanılan parça sayısını hem de ek yeri sayısını artırdığından, redüksiyonlu olan diğer bağlantı parçalarının kullanılması tercih edilmelidir.
Büyük Çaplı Boruların Birleştirilmesi
Çelik boru kısmında bahsedildiği gibi bu boruların birleştirilmesi (3") parmağa kadar dişli bağlantı yapılır. 3" parmaktan sonra daha çok kaynakla birleştirme kullanılır. Bu boruların dirsekleri patent dirsek olarak piyasadan alınarak alın alına getirilip kaynak edilir. Dirsekler dişsiz olur.
Çelik boruların soğuk olarak bükülmesi
Hassasiyet gerektirmeyen bükümlerde küçük çaptaki borular mengeneye bağlanıp elle bükülebilir, yalnız belirli açılarda bükme yapabilmek için boru bükme aletleri kullanılmalıdır. Küçük çaplı boruları kol gücü ile çalışan bükme aletleri ile (l 1/2") parmaktan büyük olan boruları ise hidrolik sistemle çalışan bükme aletleri ile bükülürler.
Bükme işleminde boru dikişi yan tarafa getirilmelidir.
Soğuk olarak büküm işlerinde hüküm uzunluğu boru üzerinde işaretlenir, Hidrolik boru bükme makinasında bükme yapılacak boru çapına göre makara seçilir, boru takılarak istenilen büküm yapılır. Hidrolik boru bükme makinalarında 3" parmağa kadar borular kumsuz, daha büyük çaptaki borular içerisine kuru kum doldurularak bükülür, bükme işlemi tamamlandıktan sonra boru içerisindeki kumun çok iyi temizlenmesi gerekir.
SU AKITMA ELEMANLARI
Lavabolar, Eviyeler, Yıkanma Tekneleri - Sifonlar Su Akıtma Yeri Aksesuarları
Sıhhi tesisatçılık tanımındaki sıhhi (sağlıklı) kelimesine ulaşabilmenin ana etkenlerinin başında temizlik gelir kuşkusuz.
Bu nedenledir ki, her sabah uyandığımızda kendimizi bir lavabonun başında bulur el yüz temizliğimizi yaparız.
Her yemekten önce besinlerimizin, yemekten sonra da yemek takımlarımızın temizliği için mutfaktaki eviyelerimizin başında temizleme olayı devam eder.
Beden temizliğimiz ise sağlımızın güvencesi açısından çok önemlidir. Bunun içinde yıkanmak zorundayız. Lavabo ve eviye gibi her konutta bulunmasa da artık birçok konutta yıkanma tekneleri (küvetler) bulunmakta ve bu teknelerde yıkanıl-maktadır.
a. LAVABOLAR (TS 605)
Konut ve işyerlerinde su alma, el yüz yıkama gibi amaçlarla ve çeşitli boyutlarda yapılmıştır. Genelde bir su haznesi, boşaltma deliği (sifon takılır) sabunluk (sabun konulan kısmı), taşma deliği ve "bazı tiplerinde de musluk deliğinden meydana gelmiştir. Çoğunluğu konsolla duvarlara yerleştirmekle beraber bazı tipleri de ayaklıdır.
1. Lavabo Çeşitleri
a - Fayans camlanmış kancalı veya vidalı lavabo
a - Fayans konsollu lavabo
c - Fayans ayaklı lavabo
d - Paslanmaz çelik lavabo
e - özel Plastik lavabo
f - Yalak tipi lavabolar (Yıkama Yalakları)
TS 605 de lavabolar boyut olarak dört tipte incelenmiştir.
I. tip 350 - 530, II. tip 530 - 580, III. tip 580 - 680, IV. tip 680 - 750 ölçülerinde belirlenmiştir. Musluk deliği II, III, IV, tip lavabolarda bataryanın ankastre bağlanabileceği şekilde üç adet olmalıdır. I. tiplerde ise arka köşelerin birinde veya ikisinde birer musluk deliği olmalıdır.
Taşma deliğinin kesit alanı en az 300 mm2 olmalı ve lavaboda birikecek suyun en üst noktası ile boşaltma deliğinin orta noktasının birleştirerek boşaltma deliği kapalı bile olsa taşma deliğinden gelen suyu sifona akıtmalıdır.
Yalak Tipi Lavabolar: (Yıkama Yalakları) Kışla, yurt, kamp yatılı okul, Fabrika benzeri kalabalık kurumlarda dizi olarak lavabo montajı yerine aynı amaç için yıkama yalakları yapılmıştır. Temiz ve kirli su bağlantıları daha kolay ve ucuzdur.
Emaye saç veya dökümden seramik ve fayans kaplı betonarme yapılabilirler. Kirli suyun yalakda birikmemesine dikkat edilmelidir. Bazı durumlarda yalaklar sırt sırta iki sıra olarak yapılırlar. Plastik esaslı malzemelerden yapılanları da vardır.
2. Lavaboların Montajı
Lavabolar Aşağıdaki Yöntemlerle Montaj Edilirler;
1. Tırnaklı
2. Konsollu
3. Ayaklı
Montaja başlamadan önce:
Kirli ve temiz su ağızlarının ölçüye uygunluğu kontrol edilmelidir.
Lavaboya supap ve sifonu takılır.
Sifon borusu kirli su borusuna gelecek şekilde lavaboyu duvara düzecinde tutturup tırnak veya konsol yerleri işaretlenir (Markalanır)
Önce dübel yerleştirilerek tırnaklar takılır, veya konsollar konur,
Lavabo oturtularak kirli su bağlantısı yapılır.
Etajer ve ayna tırnaklarının yeri işaretlenerek dübelleri konup yerlerine takılır.
Lavabonun bataryası veya musluğu yerine takılır.
Genellikle lavabolar büyükler için yerden 80 cm küçükler için 60 cm, aynaların orta kısmı 150 cm, musluk 110 cm, etajer 130 cm yüksekliğe takılırlar bu ölçüleri şekillerimizde daha açık görebiliriz.
b. Eviye (Bulaşık Teknesi) (TS 698)
Mutfaklarımızda kaplanınızı yıkadığımız ve laboratuarlarda kullanılan su akıtma ünitesidir..
Yapıldıkları malzemeler bakımından lavabolarda olduğu gibi Seramik, dökme demir ve saç emaye olan çeşitleri vardır, ihtiyaca göre tek gözlü veya çift gözlü olarak imal edilirler. Tek gözlü, çift gözlü ve laboratuar tipleri olmak üzere üç çeşittirler.
Laboratuar eviyelerinde taşma deliği yapılması zorunludur. Diğer türlerde bu zorunluluk yoktur.
Damlalık eviyenin sol kısmında bulunan yıkanmış kapların konulması için yapılmış kısımdır.
Eviyede Damlalığın sağ yada solda olması bulaşık yıkayan kişinin çalışırken sağ veya sol elini kullanmasına bağlıdır. Kaplan sol elle tutup sağ elle yıkayarak sol eliyle damlalığa koyacağı düşünülürse damlalık solda olur.
Sifon batarya vb. bağlantıları lavaboda olduğu gibidir.
Eviye başında çalışan kişi devamlı hareketlidir bunun için çalışacağı yerin genişliği en az eviyen n genişliği kadar uzunluğunun da en az 75-80 cm olmalıdır. Yerden yüksekliği de bulaşık yıkayacak kişinin boyuna göre tespit edilir.
Bu ölçü dik duran insan dirseğinin yerden yüksekliğinden 10 cm eksiği kadardır. Bu ölçü kadınlar için Eviye üst kenarının bitmiş döşemeden yüksekliğinin 80-90 cm olması uygundur.
c. Yıkanma Teknesi (Banyo Küveti)
TS 544 Konutlarımızın banyo odalarında yıkanmak için kullandığımız tesisat malzemeleridir.
1. Yıkanma teknesi
Dökme demir emaye veya saç emaye olarak yapılırlar. Tip olarak gömme veya oturmalı olmak üzere iki sınıfa ayrılırlar.
Yıkama Teknelerinde de (küvet) bir boşaltma bir de taşma deliği bulunur, imalatta boşaltma deliğine doğru bir eğim yapılır. (Teknenin ayak ucuna doğru) Bu eğim boşaltma anında teknede su kalmamasını sağlar. Taşma deliği de küvetin ayak ucunda ve üst noktasına yakın bir yerdedir. Teknelerin tabanları kaygan olduğu zaman yıkanan insanın düşüp yaralanmasına neden olur. Bunu önlemek için teknelerin tabanına yıkananı rahatsız etmeyecek setler yapılmalıdır.
Teknelerde birden fazla kişi sırayla yıkanacaksa ikinci kişi yıkanmaya başlamadan önce tekne iyice yıkanıp temizlenmeli, hatta dezenfekte edilmesi yararlı olur.
Aksi halde sağlık amacıyla kullanılan tekneler sağlığı olumsuz etkileyen sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ancak belirli kişilerin kullanabilmesi için konutlarda tercih edilmelidir.
Kalabalık kişilerin yararlandığı hamam, kaplıca vb. yerlerde bu konuya çok dikkat edilmelidir.
Tekneler bir veya iki kenarından duvara dayalı olarak yerleştirilirler. Bazı durumlarda da iki kısa bir uzun kenarı duvara dayalıdır. Tekne banyo odasına yerleştirilirken, banyo alanının gereksiz daralmamasına ve tekne önünde yeterli kullanma alanı kalmasına özen gösterilmelidir.
Banyo bataryası uzun kenarın birleştiği duvarda ise ayak ucuna 55 - 65 cm mesafede olmalıdır. Batarya ayak ucuna konulursa da ortalı yerleştirilmelidir.
Tekneler banyo odasına demir mesnetlerle veya altına yapılacak kârgir ayaklarla yerleştirilir.
2. Duş Tekneleri
Yıkanma amacıyla kullandığımız malzemeler olup dökme demir emaye, paslanmaz saç ve TS 2750 de belirtilen özelliklerle de seramikten yapılırlar.
Daha az su tüketilmesi ve başlıktan basınçla fışkıran suyun vücudu dinlendirici özelliklerinden dolayı birçok konutta küvete tercih edilmektedir.
TS 544 duş teknelerinin küçük (800 X 800 x 150 mm) ve büyük (900 X 900 x 150 mm) olmak üzere iki tipte belirlenmiştir. Küvetlerde olduğa gibi duş teknelerinin de tabanına kaymayı .önlemek için setler yapılmalıdır. Yıkanma anında suyun çevreye sıçramasını önlemek için teknenin etrafına kârgir, metal veya plastikten bir kabin yapılması yararlı olur. Duş teknelerinin önünde de en az (800 x 500 mm) ölçülerinde bir kullanma alanı gereklidir.
Duş tekneleri Temiz su tesisatına duş bataryaları veya ılıştırma (sıcak ve soğuksuyu karıştıran) vanaları ile bağlanabilir. Küvet veya duş teknelerini inşaat ortamında monte etmişsek teknelerin çizilip bozulmaması ve sifonlarının tıkanmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.
3. Bide
Vücudun belden aşağı kısmının yıkanması amacıyla kullanılan su akıtma yeridir. Temizleme üzerine oturularak yapıldığından kolayca hareket edebilecek tarzda yerleştirilmelidir. Bideler TS 2748'e göre Seramikten imal edilirler ve ölçüleri serbest bırakılmıştır. Döşemeye monta işlemi alafranga hela taşlarına benzemektedir.
d. Sifonlar (TS 378)
Su akılına ve pissu tesisatlarından çıkan su ve diğer artıkları taşıyan pis ve kirli su borularında sağlığa zararlı pis kokulu gazlar vardır.
1. Sifon
Bu gazlarının yaşadığımız ortamlara yayılmaması için su akılma yerlerinin pis ve kirli su borularına birleştiği yerlere sifon konulur.
Alafranga hela taşlarında olduğu gibi bazı su akıtma yerleri de kendinden sifonlu yapılırlar. Pis kokulan önleyen sifon içerisindeki su perdesidir.
Sifonlar kullanıldığı su akıtma ünitesinin özelliğine uygun olarak değişik malzemelerden ve değişik büyüklüklerde yapılırlar. Genelde sifon malzemesi kurşun, pirinç bakır, plastik, Pik ve fayanstır. Sifonlar biçimlerine göre iki grupta incelenir.
Borulu sifonlar ve Şişe tipi sifonlardır.
İyi Bir Sifonun Taşıması Gereken Özellikleri:
Pissu hatlarındaki gaz ve kokuların binaya geçmesini önlemeli.
Pissu ve diğer artıkların pissu tesisatına kolayca geçişini sağlamalı.
İçinde kir toplayacak köşeler olmamalı.
İçindeki su pis gazların geçişini önleyecek yükseklikte olmalı.
Gerektiği zaman içi temizlenebilmeli.
Pissu borusu tarafında çürüyebilecek conta salmastra gibi gereçler bulunmamalı.
2. Süzgeçler (Özel Sifonlar) TS 3276 - 327
Zemin sularını pissu tesisatına akıtan, suya karışmış olan yağ benzin gibi hafif sıvaları sudan ayırmağa yarayan sifonlardır. Yine diğer sifonlarda olduğu gibi pissu kolonlarındaki kokuların bina içine yayılmasını önlerler.
TS 327'deki süzgeç tipleri şunlardır.
e - Döşeme Süzgeci
b - Bodrum Süzgeci
c - Yer Süzgeci
d - Banyo Süzgeci
Süzgeçler Pik, Plastik, Kromajlı Çelik malzemelerden yapılırlar. Avlu ve bahçelerdeki yağış sularım yağış suyu tesisatı veya pissu tesisatlarına birleştirmek için kârgir süzgeçler yapılır.
3. Yağ Ayırıcıları
Mutfak kirli sularında bulunan yağlar suyun soğuması ile donarak boruların iç yüzeylerine yapışır. Kirli suda bulunan kıl, iplik ve bitkisel artıklar da bu yağlara yapışarak boruları tıkayacak bir katman oluşturur. Ayrıca bahsedilen artık yağlar zamanla insanı rahatsız edici kokular oluşturur. Yine bu yağlar süzme çukurlarındaki gözenekleri de tıkayarak işlenmez hale getirir.
Bu sakıncaları önlemek için yağ ayırıcıları kullanılmalıdır.
Benzin Ayırıcısı : Garajlar, oto tamirhaneleri, Benzin istasyonları ve kuru temizleme atölyelerindeki yanıcı maddeleri kirli sulara karışıp şehir kanalizasyonuna karışırsa, kanalizasyon içinde buharlaşarak yanma ve patlamalara neden olabilir. Ayrıca kirli sulara karışan makina yağları da borular içerisine yapışarak tıkanmasına neden olur. Bu nedenle bahsedilen ünitelerin kirli su devrelerinde benzin ayırıcıları konulmalıdır.
İÇİNDEKİLER
Yapılarda çeşitli su kullanma yerlerindeki artık pis ve kirli suları şehir kanalizasyonuna, bulunmayan bölgelerde süzme veya çürütme çukurlarına ileten boru sistemine (Bina Pissu Tesisatı) denir.
Hıfzısıhha kanununun 245. maddesine göre şehir kanalizasyonu bulunan yerlerde pissuyun kanalizasyona bağlanması zorunludur.
Çıtalar, balkon avlu gibi yüzeylere düşen yağış sularını toplayıp yağış kanalına, yağış kanalı olmayan yerlerde de uygun bir alana akıtan sistemlerde pissu tesisatının bir kısmını oluştururlar.
İyi yapılmış pis su tesisatının özellikleri
Pis ve kirli suları en çabuk ve sağlığa zarar vermeyecek şekilde bina dışına taşımalıdır.
Koku gaz ve böceklerin pissu borulardan binaya geçmesi önlenmelidir.
Boruları hava, gaz ve suyu sızdırmamalıdır.
- Boruları dayanıklı olup çabuk kırılmamalı, yapının esnemesinden ve oturmasından zarar görmeyecek şekilde döşenmelidir.
Pissu tesisatının kısımları
a - Dış Pissu Tesisatı
b - iç Pissu Tesisatı
c - Yağış Suyu Tesisatı
a. Dış Pissu Tesisatı
Binaların 1-1,5 metre dışından başlayarak şehir kanalizasyonunda veya özel tasfiye tesislerinde son bulan boru sistemidir. Dış pissu tesisatında büz, künk aspesli çimento, dökme demir pissu boruları kullanılır.
Dış pissu borularında eğime (0,02-0,05) ve oturdukları zeminin sağlamlığına dikkat etmelidir. Eğim fazla olursa su hızla hareket eder katılar borular kalır. Eğimin olmaması durumunda da akış olmaz. Boruların ek yerleri sızdırmaz olmalı ağaçlardan en az 4,5 metre uzaktan geçmelidir.
Dış pissu tesisatının döşenmesine şehir kanalizasyonu bağlantı noktasından başlanmalıdır. Dış pissu borusu hendek içine ve bölgedeki donma seviyesinin altına (Yaklaşık 80 - 100 cm) döşenir. Genişlik 50 - 60 cm olursa da derin hendeklerde en az boru çapından 59 cm büyük olmalıdır.
Pissuyun çıkış ve varış noktası arasındaki farkının çok fazla olması durumlarda eğimi normal tutmak için devreye rögarlar yapılır. Normal rögar boyutları 50x50 cm’dir. Derinlik arttıkça genişlikte artar. Tüm boyutlar proje hazırlık aşamasında belirlenip verilir.
b. İç Pissu Tesisatı
Su kullanma yerlerinden gelen artık suları dış pissu tesisatına kadar taşıyan tesisata denir. İç Pissu Tesisatı :
a = Ana boru
b = Kolon
c = Kat borusu
d = Bağlantı borusu
e = Havalık
olmak üzere beş bölümden oluşur.
Kolonların getirdiği pis suları toplayarak dış pissu tesisatına ulaştıran kısımlara iç pissu tesisat ana borusu denir. Ana boru mümkün olduğu kadar düz ve kısa olmalıdır. Ana boru uzunluğunun 15 metreyi geçmesi durumunda uygun yerlere temizleme kapağı konmalıdır.
Kolon : Kullanma yerlerinden kat borusu ile gelen pis suları ana boruya taşıyan düşey konumda döşenmiş borulardır. Alt katlarda ana boruya yakın yerde temizleme kapağı olmalıdır. Binanın en üst katındaki kat borusu kolona bağlandıktan sonra kolon ucu çatınım üzerine kadar yükseltilerek ucuna boru şapkası konmalıdır. Buradan kolonun havalandırılması sağlanmış olacaktır.
Kat borusu : Binanın kullanma yerlerindeki suyu kolonlara taşıyan yatay borulardır. Boru boyunun uzun olması halinde çıkışına yakın uca temizleme kapağı konmalıdır.
Bağlantı Borusu : Su akıtma yeri ile kat borusu arasındaki borulardır. Duvara gömülü olarak yapılır.
Havalık : Pis su borularında hava basıncının değişmesi sistemdeki suyun akışını etkilediği gibi sifonlardaki suları da etkileyip, sifondaki suyu tesisata emer ve susuz kalan sifondan koku binaya yayılır. Bu nedenle tesisattaki basıncı normal tutmak için havalıklar kullanılmaktadır. İç Pissu tesisatında kurşun, pik ve artık günümüzde daha çok PVC plastik borular kullanılmaktadır.
İç Pissu Tesisatının Yapımında Dikkat Edilecek Hususlar:
- Kat borularının mümkün olduğu kadar kısa olmasına
- Boruların su akışı yönünde 45 derecelik çatallar kullanarak birleştirilmesine
- Düşeyden yataya geçen boru tesisatı kısımlarında yay dirsek veya iki açık dirsek kullanılmasına,
- Ana borunun yapı dışına en kısa yoldan çıkarılmasına,
- Her kolonun erişilebilecek en alt noktasına temizleme kapağı konulmasına
- Yatay boru eğimlerinin % 2 dolayında olmasına dikkat edilmelidir.
Yağış Suyu Tesisatı
Yağış sularının doğrudan pissu kanalizasyonuna bağlanması, yağış anında su miktarı artacağından sakıncalıdır. Hacim arttığı için normal borular patlayabilir ve-ya taşmalar olur. Veya bunu önlemek için çaplar geniş tutulur ki bu ekonomik değildir. Ayrıca yağış suları temiz olduğundan, sarnıçlar, dereler veya bir nehirde toplanarak yararlanılması yoluna gidilebilir. Şehir kanalizasyonunun birleşik yapılması durumlarında yağış suları pissu tesisatına uygun sistemlerle bağlanır.
ÇELİK BORU BİRLEŞTİRME PARÇALARI (FİTTİNGSLER)
a. Manşon
Tesisat da boruların uç uça eklenmelerinde kullanılır, îçine dişi vida çekilmiştir. Vida manşon içine boydan boya çekilebildiği gibi kesikte olabilir. Uzun dişlerde içi boydan boya dişli olan manşonlar kullanılır. Düz manşonların yanında sağ sol manşonlar ve redüksiyonlu manşonlarda yapılmıştır. Sağ sol manşonlar boru aralarında kullanılır.
Boru sıkıldıkça manşonun her iki tarafındaki dişli boruların ikisi de normal sıkılır. Böyle bağlantılarda manşon ve boru ayrı iki anahtarla tutulmalıdır, çünkü borunun biri sıkılırken diğeri açılır. Redüksiyonlu manşonlar düşeyde kullanılır. Böylece içinde hava toplanması önlenmiş olur. Yataydaki zorunlu durumlarda ise düşme seti alta getirilmelidir.
b - Dirsek
Tesisatta yön değişmelerde kullanılan bir bağlantı parçasıdır. Çeşitleri arasında 90 derecelik dirsek, 45 derecelik, kuyruklu dirsek, derüksiyonlu dirsek, yay ve geniş yay dirsekler cif dirsek sayılabilir. Dirseklerin iki ağzına da vida çekilmiştir. Dirseklere boru yada erkek vidalı bağlantı parçalan eklenir. Kuyruklu dirseklerde ağızlardan birine erkek diğerine dişi vida açılmıştır.
c - Nipel
Tesisat horu bağlantılarında birbirlerine yakın iki bağlantı parçasını birleştiren, her İki taraflarına da erkek vida açılmış özel fittings bağlantı parçalarıdır. Ya-pim malzemeleri temper dökümdür. Tek vidalı ve çift vidalı olarak nipellerin boylan 40, 60, 80, 100, 120, 150, 180, 200, 250, 300 mm olarak yapılırlar. Nipellerin en çok kullanılanları çift nipellerdir. Çift nipel aralarında altı köşe anahtar ağzı bulunan çift vidalı özel parçalardır.
d - (TE)
Üç yollu bağlantılarda ve bir boru hattından kol almakta kullanılır. Çeşitleri in asında Redüksiyonlu, dirsekli, iki dirsekli T'leri sayabiliriz. Redüksiyonlu T'lerde bağlantılı ağızlarından biri yada ikisi daha küçük çaplıdır. Bunlar isabetli seçilirseler hem kullanılacak bağlantı parçası sayısından hem de işçilikten tasarruf sağlanır.
Dirsekli T'lerde kol alma ağzı yay dirseklidir. Sırt sırta iki dirseğin birleşmesi ile meydana gelen T'ye çift dirsekli T denir. Bu dirsekli T'ler daha çok ısıtma tesisa-lında kullanılır. Bu dirsekli T'lerde giriş ağzı ortadandır ve akışkan iki yönde dağılır. Redüksiyonlu T siparişi verirken, bağlantı ağızlarının çapları belli bir düzen içerisinde sıra ile yazılmalıdır.
e - İstavroz
Görünüşte iki (T) nin sırt sırta birleşmesi şeklindeki malzemelerdir. Dörtlü bağlantılarda kullanılırlar. Redüksiyonlu olanları da ihtiyaca göre kullanılmaktadır.
f - Rekor
Üç parçadan oluşan ve boruların eksenleri etrafında döndürülmesine gerek duyulmadan bağlantı yapılmasını sağlayan bir bağlantı parçasıdır. Sıkılması ve sökülmesi kolaydır. Su ısıtıcısı, sayaç, bas, ara musluğu, bahçe musluğu, sifon vb. yerlerde su kullanılan çok çeşitli rekorlar vardır.
Temper döküm ve çelik rekorlar, konik yada contalı olmak üzere iki türlüdür. Rekoru meydana getiren üç parça, dişli, kuyruk ve somun isimlerini alırlar. Dişli ve kuyruk parçalan önce borulara karşılıklı olarak sıkılırlar. Somun bunları birbirlerine bağlar. Konik rekorlarda, birbirlerine iyi alıştırılmış iki metal yüzey sızdırmazlık sağlar. Araya başka malzeme conta konulmasına gerek yoktur. Contalı olan rekorlarda ise araya lastik conta, kurşun, klingirt v.b malzemeden yapılmış contalar konur. Bunlarla dişli ve kuyruk parçalarının alınları düz yapılmıştır. Kuyruk parçasına konacak contanın boru içine taşmasını önleyecek çepeçevre bir çıkma vardır. Buna karşılık, dişli parçasında bulunan yuva çıkmaya yataklık eder, ve bu parçanın aynı eksene gelmesini sağlar. Daha çok ısıtma tesisatında kullanılan pirinç malzemeden yapılmış düz ve köşeli rekorlarda vardır. Paslanmaması ve sökme takma işçiliğinin kolay olması nedeniyle su tesisatında da tercih edilmektedir.
g - Körtapa
Boruların, su depolarının ve bağlantı parçalarının kullanılmayacak ağızlarına tıkaç görevi yapan bir parçadır. Bunların dişi vidalı olanlarına kapak denir. Tıpaların çıkma ve gömme başlı olanları vardır.
h - Kontra Somun
Dikdörtgen prizma şeklinde, su depolarına boru bağlantısı yapılması vb. uzun
dişli bağlantılarda kullanılır. Ayrıca, su kullanma yerlerine montaj parçalarının ta
kılmasında kullanılan türleri de vardır.
Filtre: Süzme için birçok sistemde kullanılmakla beraber Sıhhi Tesisatçılıkta su sayacından önce konan bir süzme elamanıdır. Sayacın, vanaların ve muslukların sigortası olarak görev yaparlar. Filtre tesisata giren su ile birlikte gelen katı pislikleri (kum, Çakıl v.s.) süzer. Filtrenin içinde bir süzme teli vardır, süzme işini bu tel sağlar. Gerektiğinde filtrenin içi açılarak süzme teli ve varsa çamur çökeltisi temizlenir.
Tesisat armatürlerinden olan vana ve musluklar, kapama düzenlerine sert cisim geldiğinde kapama işini yapamazlar, dolayısıyla suyu kesmezler. Bu tesisatta istenmeyen bir durumdur. Bu nedenle filtrelere armatürlerin sigortası denmiştir.
Redüksiyon
Büyük çaplı bir bağlantı ağzından küçük çaplıya geçişte kullanılan bir tür nipeldir. Bir ucundan erkek diğer ucunda da dişi vida bulunur. Erkek vida büyük çaplı ağızdadır. Oldukça çok kullanıldığı halde, hem kullanılan parça sayısını hem de ek yeri sayısını artırdığından, redüksiyonlu olan diğer bağlantı parçalarının kullanılması tercih edilmelidir.
Büyük Çaplı Boruların Birleştirilmesi
Çelik boru kısmında bahsedildiği gibi bu boruların birleştirilmesi (3") parmağa kadar dişli bağlantı yapılır. 3" parmaktan sonra daha çok kaynakla birleştirme kullanılır. Bu boruların dirsekleri patent dirsek olarak piyasadan alınarak alın alına getirilip kaynak edilir. Dirsekler dişsiz olur.
Çelik boruların soğuk olarak bükülmesi
Hassasiyet gerektirmeyen bükümlerde küçük çaptaki borular mengeneye bağlanıp elle bükülebilir, yalnız belirli açılarda bükme yapabilmek için boru bükme aletleri kullanılmalıdır. Küçük çaplı boruları kol gücü ile çalışan bükme aletleri ile (l 1/2") parmaktan büyük olan boruları ise hidrolik sistemle çalışan bükme aletleri ile bükülürler.
Bükme işleminde boru dikişi yan tarafa getirilmelidir.
Soğuk olarak büküm işlerinde hüküm uzunluğu boru üzerinde işaretlenir, Hidrolik boru bükme makinasında bükme yapılacak boru çapına göre makara seçilir, boru takılarak istenilen büküm yapılır. Hidrolik boru bükme makinalarında 3" parmağa kadar borular kumsuz, daha büyük çaptaki borular içerisine kuru kum doldurularak bükülür, bükme işlemi tamamlandıktan sonra boru içerisindeki kumun çok iyi temizlenmesi gerekir.
SU AKITMA ELEMANLARI
Lavabolar, Eviyeler, Yıkanma Tekneleri - Sifonlar Su Akıtma Yeri Aksesuarları
Sıhhi tesisatçılık tanımındaki sıhhi (sağlıklı) kelimesine ulaşabilmenin ana etkenlerinin başında temizlik gelir kuşkusuz.
Bu nedenledir ki, her sabah uyandığımızda kendimizi bir lavabonun başında bulur el yüz temizliğimizi yaparız.
Her yemekten önce besinlerimizin, yemekten sonra da yemek takımlarımızın temizliği için mutfaktaki eviyelerimizin başında temizleme olayı devam eder.
Beden temizliğimiz ise sağlımızın güvencesi açısından çok önemlidir. Bunun içinde yıkanmak zorundayız. Lavabo ve eviye gibi her konutta bulunmasa da artık birçok konutta yıkanma tekneleri (küvetler) bulunmakta ve bu teknelerde yıkanıl-maktadır.
a. LAVABOLAR (TS 605)
Konut ve işyerlerinde su alma, el yüz yıkama gibi amaçlarla ve çeşitli boyutlarda yapılmıştır. Genelde bir su haznesi, boşaltma deliği (sifon takılır) sabunluk (sabun konulan kısmı), taşma deliği ve "bazı tiplerinde de musluk deliğinden meydana gelmiştir. Çoğunluğu konsolla duvarlara yerleştirmekle beraber bazı tipleri de ayaklıdır.
1. Lavabo Çeşitleri
a - Fayans camlanmış kancalı veya vidalı lavabo
a - Fayans konsollu lavabo
c - Fayans ayaklı lavabo
d - Paslanmaz çelik lavabo
e - özel Plastik lavabo
f - Yalak tipi lavabolar (Yıkama Yalakları)
TS 605 de lavabolar boyut olarak dört tipte incelenmiştir.
I. tip 350 - 530, II. tip 530 - 580, III. tip 580 - 680, IV. tip 680 - 750 ölçülerinde belirlenmiştir. Musluk deliği II, III, IV, tip lavabolarda bataryanın ankastre bağlanabileceği şekilde üç adet olmalıdır. I. tiplerde ise arka köşelerin birinde veya ikisinde birer musluk deliği olmalıdır.
Taşma deliğinin kesit alanı en az 300 mm2 olmalı ve lavaboda birikecek suyun en üst noktası ile boşaltma deliğinin orta noktasının birleştirerek boşaltma deliği kapalı bile olsa taşma deliğinden gelen suyu sifona akıtmalıdır.
Yalak Tipi Lavabolar: (Yıkama Yalakları) Kışla, yurt, kamp yatılı okul, Fabrika benzeri kalabalık kurumlarda dizi olarak lavabo montajı yerine aynı amaç için yıkama yalakları yapılmıştır. Temiz ve kirli su bağlantıları daha kolay ve ucuzdur.
Emaye saç veya dökümden seramik ve fayans kaplı betonarme yapılabilirler. Kirli suyun yalakda birikmemesine dikkat edilmelidir. Bazı durumlarda yalaklar sırt sırta iki sıra olarak yapılırlar. Plastik esaslı malzemelerden yapılanları da vardır.
2. Lavaboların Montajı
Lavabolar Aşağıdaki Yöntemlerle Montaj Edilirler;
1. Tırnaklı
2. Konsollu
3. Ayaklı
Montaja başlamadan önce:
Kirli ve temiz su ağızlarının ölçüye uygunluğu kontrol edilmelidir.
Lavaboya supap ve sifonu takılır.
Sifon borusu kirli su borusuna gelecek şekilde lavaboyu duvara düzecinde tutturup tırnak veya konsol yerleri işaretlenir (Markalanır)
Önce dübel yerleştirilerek tırnaklar takılır, veya konsollar konur,
Lavabo oturtularak kirli su bağlantısı yapılır.
Etajer ve ayna tırnaklarının yeri işaretlenerek dübelleri konup yerlerine takılır.
Lavabonun bataryası veya musluğu yerine takılır.
Genellikle lavabolar büyükler için yerden 80 cm küçükler için 60 cm, aynaların orta kısmı 150 cm, musluk 110 cm, etajer 130 cm yüksekliğe takılırlar bu ölçüleri şekillerimizde daha açık görebiliriz.
b. Eviye (Bulaşık Teknesi) (TS 698)
Mutfaklarımızda kaplanınızı yıkadığımız ve laboratuarlarda kullanılan su akıtma ünitesidir..
Yapıldıkları malzemeler bakımından lavabolarda olduğu gibi Seramik, dökme demir ve saç emaye olan çeşitleri vardır, ihtiyaca göre tek gözlü veya çift gözlü olarak imal edilirler. Tek gözlü, çift gözlü ve laboratuar tipleri olmak üzere üç çeşittirler.
Laboratuar eviyelerinde taşma deliği yapılması zorunludur. Diğer türlerde bu zorunluluk yoktur.
Damlalık eviyenin sol kısmında bulunan yıkanmış kapların konulması için yapılmış kısımdır.
Eviyede Damlalığın sağ yada solda olması bulaşık yıkayan kişinin çalışırken sağ veya sol elini kullanmasına bağlıdır. Kaplan sol elle tutup sağ elle yıkayarak sol eliyle damlalığa koyacağı düşünülürse damlalık solda olur.
Sifon batarya vb. bağlantıları lavaboda olduğu gibidir.
Eviye başında çalışan kişi devamlı hareketlidir bunun için çalışacağı yerin genişliği en az eviyen n genişliği kadar uzunluğunun da en az 75-80 cm olmalıdır. Yerden yüksekliği de bulaşık yıkayacak kişinin boyuna göre tespit edilir.
Bu ölçü dik duran insan dirseğinin yerden yüksekliğinden 10 cm eksiği kadardır. Bu ölçü kadınlar için Eviye üst kenarının bitmiş döşemeden yüksekliğinin 80-90 cm olması uygundur.
c. Yıkanma Teknesi (Banyo Küveti)
TS 544 Konutlarımızın banyo odalarında yıkanmak için kullandığımız tesisat malzemeleridir.
1. Yıkanma teknesi
Dökme demir emaye veya saç emaye olarak yapılırlar. Tip olarak gömme veya oturmalı olmak üzere iki sınıfa ayrılırlar.
Yıkama Teknelerinde de (küvet) bir boşaltma bir de taşma deliği bulunur, imalatta boşaltma deliğine doğru bir eğim yapılır. (Teknenin ayak ucuna doğru) Bu eğim boşaltma anında teknede su kalmamasını sağlar. Taşma deliği de küvetin ayak ucunda ve üst noktasına yakın bir yerdedir. Teknelerin tabanları kaygan olduğu zaman yıkanan insanın düşüp yaralanmasına neden olur. Bunu önlemek için teknelerin tabanına yıkananı rahatsız etmeyecek setler yapılmalıdır.
Teknelerde birden fazla kişi sırayla yıkanacaksa ikinci kişi yıkanmaya başlamadan önce tekne iyice yıkanıp temizlenmeli, hatta dezenfekte edilmesi yararlı olur.
Aksi halde sağlık amacıyla kullanılan tekneler sağlığı olumsuz etkileyen sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ancak belirli kişilerin kullanabilmesi için konutlarda tercih edilmelidir.
Kalabalık kişilerin yararlandığı hamam, kaplıca vb. yerlerde bu konuya çok dikkat edilmelidir.
Tekneler bir veya iki kenarından duvara dayalı olarak yerleştirilirler. Bazı durumlarda da iki kısa bir uzun kenarı duvara dayalıdır. Tekne banyo odasına yerleştirilirken, banyo alanının gereksiz daralmamasına ve tekne önünde yeterli kullanma alanı kalmasına özen gösterilmelidir.
Banyo bataryası uzun kenarın birleştiği duvarda ise ayak ucuna 55 - 65 cm mesafede olmalıdır. Batarya ayak ucuna konulursa da ortalı yerleştirilmelidir.
Tekneler banyo odasına demir mesnetlerle veya altına yapılacak kârgir ayaklarla yerleştirilir.
2. Duş Tekneleri
Yıkanma amacıyla kullandığımız malzemeler olup dökme demir emaye, paslanmaz saç ve TS 2750 de belirtilen özelliklerle de seramikten yapılırlar.
Daha az su tüketilmesi ve başlıktan basınçla fışkıran suyun vücudu dinlendirici özelliklerinden dolayı birçok konutta küvete tercih edilmektedir.
TS 544 duş teknelerinin küçük (800 X 800 x 150 mm) ve büyük (900 X 900 x 150 mm) olmak üzere iki tipte belirlenmiştir. Küvetlerde olduğa gibi duş teknelerinin de tabanına kaymayı .önlemek için setler yapılmalıdır. Yıkanma anında suyun çevreye sıçramasını önlemek için teknenin etrafına kârgir, metal veya plastikten bir kabin yapılması yararlı olur. Duş teknelerinin önünde de en az (800 x 500 mm) ölçülerinde bir kullanma alanı gereklidir.
Duş tekneleri Temiz su tesisatına duş bataryaları veya ılıştırma (sıcak ve soğuksuyu karıştıran) vanaları ile bağlanabilir. Küvet veya duş teknelerini inşaat ortamında monte etmişsek teknelerin çizilip bozulmaması ve sifonlarının tıkanmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.
3. Bide
Vücudun belden aşağı kısmının yıkanması amacıyla kullanılan su akıtma yeridir. Temizleme üzerine oturularak yapıldığından kolayca hareket edebilecek tarzda yerleştirilmelidir. Bideler TS 2748'e göre Seramikten imal edilirler ve ölçüleri serbest bırakılmıştır. Döşemeye monta işlemi alafranga hela taşlarına benzemektedir.
d. Sifonlar (TS 378)
Su akılına ve pissu tesisatlarından çıkan su ve diğer artıkları taşıyan pis ve kirli su borularında sağlığa zararlı pis kokulu gazlar vardır.
1. Sifon
Bu gazlarının yaşadığımız ortamlara yayılmaması için su akılma yerlerinin pis ve kirli su borularına birleştiği yerlere sifon konulur.
Alafranga hela taşlarında olduğu gibi bazı su akıtma yerleri de kendinden sifonlu yapılırlar. Pis kokulan önleyen sifon içerisindeki su perdesidir.
Sifonlar kullanıldığı su akıtma ünitesinin özelliğine uygun olarak değişik malzemelerden ve değişik büyüklüklerde yapılırlar. Genelde sifon malzemesi kurşun, pirinç bakır, plastik, Pik ve fayanstır. Sifonlar biçimlerine göre iki grupta incelenir.
Borulu sifonlar ve Şişe tipi sifonlardır.
İyi Bir Sifonun Taşıması Gereken Özellikleri:
Pissu hatlarındaki gaz ve kokuların binaya geçmesini önlemeli.
Pissu ve diğer artıkların pissu tesisatına kolayca geçişini sağlamalı.
İçinde kir toplayacak köşeler olmamalı.
İçindeki su pis gazların geçişini önleyecek yükseklikte olmalı.
Gerektiği zaman içi temizlenebilmeli.
Pissu borusu tarafında çürüyebilecek conta salmastra gibi gereçler bulunmamalı.
- Görünüşü iyi olmalı.
2. Süzgeçler (Özel Sifonlar) TS 3276 - 327
Zemin sularını pissu tesisatına akıtan, suya karışmış olan yağ benzin gibi hafif sıvaları sudan ayırmağa yarayan sifonlardır. Yine diğer sifonlarda olduğu gibi pissu kolonlarındaki kokuların bina içine yayılmasını önlerler.
TS 327'deki süzgeç tipleri şunlardır.
e - Döşeme Süzgeci
b - Bodrum Süzgeci
c - Yer Süzgeci
d - Banyo Süzgeci
Süzgeçler Pik, Plastik, Kromajlı Çelik malzemelerden yapılırlar. Avlu ve bahçelerdeki yağış sularım yağış suyu tesisatı veya pissu tesisatlarına birleştirmek için kârgir süzgeçler yapılır.
3. Yağ Ayırıcıları
Mutfak kirli sularında bulunan yağlar suyun soğuması ile donarak boruların iç yüzeylerine yapışır. Kirli suda bulunan kıl, iplik ve bitkisel artıklar da bu yağlara yapışarak boruları tıkayacak bir katman oluşturur. Ayrıca bahsedilen artık yağlar zamanla insanı rahatsız edici kokular oluşturur. Yine bu yağlar süzme çukurlarındaki gözenekleri de tıkayarak işlenmez hale getirir.
Bu sakıncaları önlemek için yağ ayırıcıları kullanılmalıdır.
Benzin Ayırıcısı : Garajlar, oto tamirhaneleri, Benzin istasyonları ve kuru temizleme atölyelerindeki yanıcı maddeleri kirli sulara karışıp şehir kanalizasyonuna karışırsa, kanalizasyon içinde buharlaşarak yanma ve patlamalara neden olabilir. Ayrıca kirli sulara karışan makina yağları da borular içerisine yapışarak tıkanmasına neden olur. Bu nedenle bahsedilen ünitelerin kirli su devrelerinde benzin ayırıcıları konulmalıdır.
İÇİNDEKİLER
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
Bu linki görmek için izniniz yok
Giriş yap veya üye ol.
|